| |
 |
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
Święto Narodowe - 11 listopada |
 Zbliża się 11 listopada - nasze Święto Narodowe. 87 lat temu dokładnie w tym dniu, podzielonemu miedzy trzy mocarstwa narodowi poskiemu, rozbłysła wolność i niepodległość. Dzień ten był w Polsce międzywojennej dniem szczególnym. Od 1990 roku możemy bez obaw świętować go znów. Możemy. Ale czy naprawdę chcemy i rozumiemy jego znaczenie?
Dnia 11 listopada 1918 roku, po 123 latach zaborów Polska odzyskała wolność. Złożył się na to nie tylko wysiłek kilku pokoleń Polaków, ale i także sytuacja narodowa. Tego dnia w wagonie kolejowym w Compiegne pod Paryżem podpisano zawieszenie broni pomiędzy Francją a Niemcami. Tego dnia Rada Regencyjna w Warszawie przekazała władzę wojskową Józefowi Piłsudskiemu. Rozpoczęto przygotowania do powołania koalicyjnego rządu, w skład którego mieli wejść przedstawiciele polskich stronnictw politycznych.
Rada Regencyjna do Narodu Polskiego
Wobec grożącego niebezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, dla ujednolicenia wszelkich zarządzeń wojskowych i utrzymania porządku w kraju, Rada Regencyjna przekazuje władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Brygadjerowi Józefowi Piłsudskiemu.
Po utworzeniu Rządu Narodowego, w którego ręce Rada Regencyjna, zgodnie ze swemi poprzedniemi oświadczeniami, zwierzchnią władzę państwową złoży, Brygadjer Józef Piłsudski władzę wojskową, będącą częścią zwierzchniej władzy państwowej, temuż Rządowi Narodowemu zobowiązuje się złożyć, co stwierdza podpisaniem tej odezwy.
Dan w Warszawie, dnia 11 listopada 1918 roku.
Aleksander Kakowski
Zdzisław Lubomirski
Józef Ostrowski
Józef Piłsudski
W Krakowie powiew wolności tutejsi obywatele poczuli nieco wcześniej. Polska Komisja Likwidacyjna Galicji i Śląska Cieszyńskiego, organ zarządzający ziemiami byłego zaboru austriackiego z siedzibą w Krakowie, powstał z inicjatywy Wincentego Witosa 28 października 1918 r. Polska Komisja Likwidacyjna była organem o szerokich kompetencjach ustawodawczych i wykonawczych. Miała na celu likwidację stosunków państwowo-prawnych łączących Galicję z Austrią oraz utrzymanie bezpieczeństwa i spokoju publicznego do czasu utworzenia niepodległego państwa polskiego. 30 października 1918 roku gotowość przejścia na stronę Wojska Polskiego zgłosiła do PKL polska kadra zawodowa 1 Pułku Ułanów austro - węgierskich, który później otrzymał kolejny numer 8, nazwę patrona: księcia Józefa Poniatowskiego i barwy pułkowe w kolorze starego złota. I w ten sposób w historii odradzającej się polskiej kawalerii zaistniał 8 PU, którego tradycje, zwyczaje i barwy kontynuuje nasze Stowarzyszenie. 31 października PKL, na drodze bezkrwawego powstania, przejęła pełnię władzy w Krakowie. W następnych dniach panowanie austriackie zakończyło się w całej Małopolsce Zachodniej.
Dzień 11 listopada ustanowiono Świętem Narodowym dopiero ustawą z kwietnia 1937 roku, czyli prawie 20 lat po odzyskaniu niepodległości. Świętowano go więc w niepodległej Ojczyźnie zaledwie w 1937 i 1938 roku. Nie zapominano również o tym szczególnym dniu w latach okupacji. Mój śp ojciec Stanisław, będąc więźniem ciężkiego obozu pracy w Niemczech, świętował szczególnie 11 listopada 1944 roku. Podczas ciężkiego nalotu bombowców alianckich mógł razem z kolegami głośno śpiewać Mazurka Dąbrowskiego. Kilku nie doczekało do końca nalotu. A ojciec po wyzwoleniu obozu przez dywizję gen. Maczka wstąpił do zorganizowanej przez pancerniaków 7 drużyny ZHP im.... ks. Józefa Poniatowskiego!!!
Nie zapomniano o 11 listopada w czasach władzy ludowej, choć zwłaszcza w dobie stalinizmu za jakiekolwiek manifestowanie Święta Narodowego groziły bardzo dotkliwe sankcje. Dopiero kilka lat po stanie wojennym, kiedy komuniści powoli oswajali się z nadchodzącymi nieuniknionymi zmianami, można było odczuć delikatną "odwilż". 11 listopada 1988 roku, dokładnie w 70 rocznicę wydarzeń w Compiegne i w Warszawie, Telewizja Polska pokazała spektakl o tamtych dniach, w którym po raz pierwszy, po kilkudziesięciu latach, w mediach publicznych popłynęły dźwięki i słowa pieśni "My, I Brygada"!!! W rolę Piłsudskiego wcielił się Janusz Zakrzeński. Od 1990 roku znów ten listopadowy dzień jest naszym Świętem Narodowym.
A przecież 11 listopada to nie tylko Święto Narodowe. Od ponad już tysiąca lat dzień ten przypisany jest w kalendarzu św. Marcinowi i jest dniem odpustu we wszystkich parafiach pod jego wezwaniem, a więc także w najstarszej parafii pod wezwaniem tego świętego w sławnym Pacanowie, gdzie pierwszy oficjalny odpust świętowano 11.11.1111 roku !!!! Dzień ten zajmował w naszej historii szczególne miejsce. Przecież wszystkie powinności dziesięcinne musiały być uregulowane "na święty Marcin", jako dzień bliski zakończeniu roku kościelnego. Również inne roczne rozliczenia regulowane były w tym dniu lub nieco wcześniej.
Niestety, wraz z upływem czasu, wraz z zachłystywaniem się demokracją, coraz większą europeizacją naszego społeczeństwa, powoli zapominamy o znaczeniu 11 listopada. Dzień ten szczególny, zdawałoby się, powinien być szczególnie mocno wyryty w sercu wszystkich następnych pokoleń polskiego narodu. A jak jest naprawdę? Dla najmłodszych naszych rodaków to po prostu dzień wolny od pracy i zajęć w szkole. Uliczne sondaże mass mediów pokazują, że młodzi obywatele suwerennej III Rzeczpospolitej mają trudności ze zdefiniowaniem szczególnej istoty dnia 11 listopada. Ale to już temat głębszy, na wiele artykułów i na szerszym forum.
Dlatego wszystkim odwiedzającym tą stronę młodszym wiekiem internatom pragnę zadedykować wiersz naszej wspaniałej poetki, laureatki literackiej nagrody Nobla, Wisławy Szymborskiej.
Bez tej miłości można żyć,
Mieć serce suche jak orzeszek,
Malutki los naparstkiem pić,
Z dala od zgryzot i pocieszeń.
Na własną miarę znać nadzieję,
W mroku kryjówką sobie uwić
O blasku próchna mówić "dnieje"
O blasku słońca - nic nie mówić
Jakiej miłości brakło im,
Że są jak okno wypalone,
Rozbite szkło, rozwiany dym
Jak drzewo z nagła powalone
Które za płytko wrosło w ziemię,
Któremu wyrwał wiatr korzenie.
I jeszcze żyje cząstką czasu
Ale już traci swe zielenie
I już nie szumi w chórze lasu.?
Ziemio Ojczysta, ziemio jasna
Nie będę powalonym drzewem.
Codziennie mocniej w ciebie wrastam
Radością, smutkiem, dumą, gniewem.
Nie będę jak zerwana nić.
Odrzucam pusto brzmiące słowa.
Można nie kochać cię i żyć
Ale nie można owocować.
W. Szymborska (Gawęda o miłości Ziemi Ojczystej)
Ale przynajmniej nas, współczesnych ułanów księcia Józefa, nikt nie musi uświadamiać o znaczeniu tego listopadowego dnia. Dlatego póki starczy sił, będziemy pokazywać swoją postawą poprzez udział w uroczystościach Święta Narodowego w Królewskim Mieście Krakowie, że skoro przetrwały tradycje kawaleryjskie, przetrwają i inne. A jeżeli młodzi mieszkańcy Krakowa będą kojarzyć 11 listopada z paradą ułanów księcia Józia - to jeszcze lepiej!
Zatem do spotkania na bulwarach wiślanych.
ułan Jarosław Banasik
nauczyciel Gimnazjum w Pacanowie |
| [«] powrót |
|
|
|
|
|
|
|
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
|
Aktualności
Forum
Rozkazy
Kalendarz wydarzeń
